Trường đại học kinh tế quốc dân

viện đào tạo sau đại học

 

Đề tài luận án: Nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng đến sử dụng dịch vụ kiểm toán báo cáo tài chính của doanh nghiệp nhỏ và vừa tại Việt Nam.

Họ và tên NCS: Hà Hồng Hạnh

Chuyên ngành: Kế toán, kiểm toán và phân tích

Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS. Trần Mạnh Dũng và TS. Tô Văn Nhật

Cơ sở đào tạo: Trường Đại học Kinh tế Quốc dân

 

 

Tác giả đã rút ra được những điểm mới khi nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng đến sử dụng dịch vụ kiểm toán báo cáo tài chính (BCTC) của doanh nghiệp nhỏ và vừa (DNNVV) tại Việt Nam. Cụ thể:

 

(1) Luận án đã tổng hợp cơ sở lý luận chung về DNNVV, kiểm toán BCTC và dịch vụ kiểm toán BCTC.

 

(2) Cơ sở lý thuyết được sử dụng trong luận án để giải thích các yếu tố ảnh hưởng đến sử dụng dịch vụ kiểm toán BCTC của DNNVV là lý thuyết đại diện (Agency Theory) và lý thuyết hành vi hợp lý (Theory of Reasoned Action).

 

(3) Luận án đã xây dựng mô hình bao gồm 6 yếu tố ảnh hưởng tới việc sử dụng dịch vụ kiểm toán BCTC của các DNNVV tại Việt Nam gồm: nhận thức lợi ích của kiểm toán mang lại, các bên liên quan đến doanh nghiệp, chuẩn mực chủ quan, sự giới thiệu về dịch vụ kiểm toán BCTC, giá phí kiểm toán và quy mô doanh nghiệp. Từ mô hình nghiên cứu này có thể dự đoán việc sử dụng dịch vụ kiểm toán BCTC của DNNVV dựa trên 6 yếu tố ảnh hưởng. Kết quả nghiên cứu thực chứng cho thấy yếu tố “nhận thức lợi ích của kiểm toán mang lại” có tác động lớn nhất đến sử dụng dịch vụ kiểm toán BCTC của DNNVV.

 

 

Từ kết quả nghiên cứu của luận án, tác giả đã đưa ra những khuyến nghị nhằm tăng cường và khuyến khích sử dụng dịch vụ kiểm toán BCTC của DNNVV tại Việt Nam. 

 

(1) Luận án đề xuất các khuyến nghị các DNNVV: tăng cường tìm hiểu về các dịch vụ của các công ty kiểm toán độc lập và nâng cao năng lực, trình độ cũng như uy tín lãnh đạo; các DNNVV có thể chủ động mở rộng quy mô DN bằng cách tăng vốn điều lệ, bổ sung nguồn vốn chủ sở hữu từ kết quả kinh doanh, kêu gọi và huy động vốn từ các nhà đầu tư, tăng cường hợp tác và liên doanh, liên kết. 

 

(2) Luận án đề xuất các khuyến nghị các công ty kiểm toán độc lập: công ty KTĐL có thể thông qua các hiệp hội, các tổ chức để tiếp cận các DNNVV. Các công ty KTĐL có thể chú trọng các dịch vụ: tư vấn thuế, kiểm toán hoạt động, xác định giá trị tài sản thế chấp vay vốn ngân hàng, quản trị DN kết hợp với dịch vụ kiểm toán BCTC; đi kèm theo đó là mức giá phí hợp lý đi kèm và chất lượng bảo đảm.

 

(3) Luận án đề xuất các khuyến nghị các cơ quan Nhà nước: sửa đổi và bổ sung hệ thống kế toán theo mức độ phát triển của các DNNVV; yêu cầu công khai tình hình tài chính hàng năm của doanh nghiệp hoặc xem xét các điều kiện bắt buộc để DNNVV sử dụng dịch vụ kiểm toán BCTC.

 

 

 

Thesis title: Factors affecting using financial statement audit service of small and medium entities (SMEs) in Vietnam

Major: Accounting, auditing and analysis

Ph.D attendant: Hà Hồng Hạnh

Scientific instructor: 1- Assoc. Prof. Dr. Trần Mạnh Dũng

                                 2 - Dr. Tô Văn Nhật 

 

 

The thesis has illustrated new contribution in accordance with the research topic of examining the factors affecting managers of SMEs in Vietnam to voluntarily ultilise external financial audit service. The new contributions are detailed as following:

 

(1) The thesis provides an overall lens on literature review of theories, arguments approaches and evidences relating to a financial statement audit of SMEs.

 

(2) The theoretical framework which are Agency Theory and Theory of Reasoned Action has been applied to explain factors affecting using financial statement audit service of small and medium entities (SMEs) in Vietnam.

 

(3) The research model represents factors affecting the use of financial statement audit service of SMEs in Vietnam including an dependent variable voluntary financial audit; six independent variables: directors’ view on financial audit, related stakeholder, subjective norm, recommendation, size and audit fee. The research result has shown that the factor directors’ view on financial audit has the greatest impact on the use of financial statement audit service.

 

 

Basing on the qualitative and quantitatie research method, the thesis has developed the research model to answer the research questions and some recommendations have been shown to SMEs, auditing firms and the Government.

 

(1) Recommendations for SMEs to enhance the use of financial statement audit service: Improve the directors’ view on financial audit benefit. The SMEs themselves need to increase their understanding of the accounting, auditing and financial consulting services of independent auditing firms. For individual owners - managers in SMEs, it is necessary to improve competence and leadership ability.

 

(2) Recommendations for independent auditing firms: The independent auditing firms may create connection with SMEs through the Government associations. The auditing firms therefore are recommended to take their audit services to SMEs rather than waiting for the firms’ owner – managers to voluntarily contact for their services.

 

(3) Recommendations for the Government: The Government should make statutory audit or legal requirement of SMEs’ financial statements rather than make it as an option for SMEs.