Trường đại học kinh tế quốc dân

viện đào tạo sau đại học

NHỮNG ĐÓNG GÓP MỚI CỦA LUẬN ÁN 

Đề tài luận án: Tác động lan tỏa từ FDI tới xuất khẩu của ngành công nghiệp chế biến chế tạo ở Việt nam
Chuyên ngành: Quản trị kinh doanh (Quản trị kinh doanh quốc tế) Mã số: 62340102
Nghiên cứu sinh: Nguyễn Bích Ngọc
Người hướng dẫn: 1. PGS.TS Tạ Văn Lợi          2. TS Ngô Công Thành

Những đóng góp mới về mặt học thuật, lý luận 

Từ lý luận về tác động lan tỏa từ FDI tới nước nhận đầu tư, Luận án tập trung làm rõ cơ sở lý luận về tác động lan tỏa từ FDI tới xuất khẩu của ngành công nghiệp chế biến chế tạo, nhằm tăng cường tác động lan tỏa tích cực từ FDI tới xuất khẩu của các ngành công nghiệp chế biến chế tạo, cụ thể: 

(1) Sự có mặt của các doanh nghiệp FDI tạo áp lực cạnh tranh gay gắt, chuyển giao công nghệ, thu hút thêm các dự án FDI vệ tinh và mang theo thông tin về thị trường xuất khẩu đối với các doanh nghiệp trong ngành công nghiệp chế biến chế tạo ở nước nhận đầu tư. Động lực này làm thay đổi tích cực năng lực xuất khẩu của các doanh nghiệp trong ngành. Đây được xem là các kênh truyền dẫn tác động lan tỏa từ FDI tới xuất khẩu của các doanh nghiệp trong ngành, từ đó cộng hưởng làm thay đổi xuất khẩu của ngành công nghiệp chế biến chế tạo. 

(2) Đặc điểm FDI như trình độ công nghệ, quy mô đầu tư, động cơ đầu tư, hình thức đầu tư có ảnh hưởng rõ rệt đến tác động lan tỏa từ FDI tới xuất khẩu của ngành công nghiệp chế biến chế tạo. Do vậy, điều chỉnh đặc điểm của dòng FDI vào ngành công nghiệp chế biến chế tạo sẽ giúp cải thiện tác động lan tỏa từ FDI tới xuất khẩu của ngành này. 

(3) Đặc điểm của ngành công nghiệp chế biến chế tạo như đặc điểm của doanh nghiệp trong ngành, định hướng phát triển ngành, sự phát triển của công nghiệp hỗ trợ ngành là điều kiện cần để FDI tạo ra các tác động lan tỏa tích cực đối với xuất khẩu của ngành. Do vậy, cải thiện các đặc điểm của ngành công nghiệp chế biến chế tạo trong nước sẽ giúp tạo ra các tác động lan tỏa tích cực từ FDI tới xuất khẩu của ngành.

(4) Môi trường kinh doanh có ý nghĩa làm đòn bẩy cho các tác động lan tỏa tích cực. Do vậy, cải thiện môi trường kinh doanh như cơ sở hạ tầng, chất lượng nguồn nhân lực, quản lý nhà nước…sẽ giúp tạo ra nhiều hơn các tác động lan tỏa tích cực từ FDI tới xuất khẩu của ngành công nghiệp chế biến chế tạo.

Những đề xuất mới rút ra từ kết quả nghiên cứu

Luận án cho rằng, tác động lan tỏa từ FDI là tác động gián tiếp, không trực tiếp tác động tới xuất khẩu của ngành mà nó tác động thông qua các kênh truyền dẫn tác động đó. Do vậy nâng cao năng lực xuất khẩu của các doanh nghiệp trong ngành công nghiệp chế biến chế tạo, điều chỉnh đặc điểm của doanh nghiệp FDI và cải thiện môi trường kinh doanh là tiền đề quan trọng để tăng cường tác động lan tỏa từ FDI tới xuất khẩu của ngành. Bên cạnh đó, việc thu hút FDI cần phải gắn chặt với chiến lược tái cấu trúc các ngành công nghiệp chế biến chế tạo và tái cấu trúc hoạt động xuất khẩu thì tác động lan tỏa tích cực đạt được mới cao nhất. Vì vậy, đòi hỏi Nhà nước trong quá trình quản lý, vận hành nền kinh tế cần tạo ra cơ chế gắn kết chặt chẽ giữa thu hút FDI với phát triển công nghiệp chế biến chế tạo, cụ thể:

(1) Chọn lọc dự án FDI hướng tới các ngành công nghiệp công nghệ cao và trung bình cao,

(2) Tạo nền tảng để phát huy tác động lan tỏa tích cực như cải thiện năng lực tài chính của doanh nghiệp, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, đẩy mạnh hoạt động nghiên cứu khoa học và sáng tạo công nghệ, nâng cấp cơ sở hạ tầng, cải thiện môi trường kinh doanh,

(3) Tăng cường liên kết giữa doanh nghiệp FDI và các doanh nghiệp khác trong ngành để phát huy chuyển giao công nghệ, kỹ năng và thông tin thị trường xuất khẩu.