Nghiên cứu sinh Nguyễn Ngọc Tuấn bảo vệ luận án tiến sĩ
NHỮNG ĐÓNG GÓP MỚI CỦA LUẬN ÁN
Đề tài luận án: Phát triển nhà ở thu nhập thấp khu vực đô thị: Nghiên cứu thực tế Thành phố Hà Nội
Chuyên ngành: Quản lý kinh tế (Khoa học quản lý) Mã số: 62.34.04.10
Nghiên cứu sinh: Nguyễn Ngọc Tuấn
Người hướng dẫn: 1. PGS.TS Nguyễn Thị Ngọc Huyền; 2. PGS.TS. Trần Kim Chung
Những đóng góp mới của luận án về mặt học thuật, lý luận:
Luận án xác định nội dung phát triển nhà ở thu nhập thấp (TNT) bao gồm việc xây dựng chương trình phát triển nhà ở, kế hoạch phát triển nhà ở; việc quy hoạch bố trí (xác định) quỹ đất cho phát triển nhà ở TNT; công tác quản lý nhà nước đối với nhà ở TNT, trong đó đề cập đến việc quản lý việc bán, cho thuê, cho thuê mua nhà ở TNT và thẩm định giá bán, giá cho thuê, giá thuê mua nhà ở TNT và việc đánh giá kết quả quả phát triển nhà ở TNT.
Bên cạnh các tiêu chí đánh giá kết quả phát triển nhà ở TNT về mặt số lượng như: quy mô và tốc độ phát triển diện tích nhà ở cho người TNT; số lượng và tỷ lệ số người TNT được tiếp cận quỹ nhà ở TNT, luận án đã xác định được các tiêu chí đánh giá kết quả phát triển nhà ở TNT khu vực đô thị, làm rõ các tiêu chí đánh giá về chất lượng thông qua phương pháp đánh giá chủ quan - đánh giá qua sự hài lòng của người dân đối với đối với nhà ở TNT đã mua, đã thuê. Các tiêu chí đánh giá kết quả phát triển nhà ở về mặt chất lượng sau khi đã thực hiện điều chỉnh cho phù hợp với bối cảnh Việt Nam bao gồm 25 tiêu chí và được tác giả chia thành 6 nhóm: Nhóm về đặc điểm, chất lượng xây dựng nhà ở, nhóm về vị trí - tiện ích khu nhà ở, nhóm về môi trường, cơ sở vật chất khu nhà ở, nhóm về tình hình an ninh khu dân cư, nhóm về dịch vụ quản lý tòa nhà, nhóm về sự tương tác xã hội, ý thức cộng đồng.
Những kết luận, đề xuất mới rút ra từ kết quả nghiên cứu:
Kết quả nghiên cứu đã chỉ ra: (1) Thiếu quỹ đất là một trong những khó khăn lớn trong phát triển nhà ở TNT; việc lập, phê duyệt chương trình phát triển nhà ở, trong đó có nhà ở TNT chủ yếu xác định trên chỉ tiêu phát triển của quốc gia và nhu cầu đăng ký của doanh nghiệp; (2) Người dân hài lòng với chất lượng nhà ở TNT tại các dự án nhà ở TNT tập trung, doanh nghiệp cũng mong muốn được triển khai xây dựng các khu nhà ở với quy mô lớn; (3) Giá nhà ở TNT ở mức cao so với khả năng chi trả của người TNT. Nhà ở TNT Hà Nội mới chỉ đáp ứng được khoảng 42% về diện tích sàn xây dựng; 55% về số căn hộ so với mục tiêu đề ra trong chương trình phát triển nhà ở của thành phố và chủ yếu cho các đối tượng có thu nhập tương đối khá; (4) Hệ thống tài chính nhà ở TNT chưa hoàn thiện, thiếu nguồn tín dụng trung và dài hạn cho phát triển nhà ở TNT (cả về bên cung và bên cầu).
Trên cơ sở những phát hiện này, luận án đã có các hàm ý cho việc phát triển nhà ở TNT trong thời gian tới như sau: (1) Quy hoạch phát triển các khu nhà ở TNT đồng bộ, tập trung, có quy mô lớn với hệ thống hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội thuận tiện, hiện đại, kết nối tốt với trung tâm thành phố; (2) Xây dựng chiến lược, chương trình, kế hoạch phát triển nhà ở TNT cần dựa trên cơ sở thu thập số liệu và phân tích các thông tin về đối tượng và nhu cầu về nhà ở TNT, cân đối giữa nhu cầu và nguồn lực để xác định mục tiêu phát triển nhà ở TNT; tiến hành khảo sát, điều tra sát nhu cầu thực tế về nhà ở TNT, cụ thể đối với từng khu vực để bố trí xây dựng các dự án phù hợp; (3) Xác định việc xây dựng nhà ở TNT cho các đối tượng thuê, thuê mua trong thời gian dài sẽ là một giải pháp hữu hiệu và đề xuất các giải pháp để phát triển loại hình nhà ở TNT để cho thuê trong thời gian tới; (4) Kết hợp chặt chẽ nhưng linh hoạt, năng động giữa vai trò của Chính phủ, chính quyền thành phố và vai trò của các tổ chức tài chính trung gian trong việc giải quyết vấn đề vốn (tài chính) cho phát triển nhà ở TNT. Thành phố cân đối, bố trí ngân sách thực hiện đền bù, giải phóng mặt bằng, đầu tư xây dựng hạ tầng các khu nhà ở TNT; đưa các dự án giải phóng mặt bằng, xây dựng hạ tầng các khu nhà ở TNT vào danh mục các dự án trọng điểm của thành phố để tập trung thực hiện. Rà soát, cập nhật các dự án vào kế hoạch đầu tư công trung hạn của thành phố và ưu tiên bố trí nguồn vốn thực hiện; (5) Cải cách thủ tục hành chính nhằm nâng cao hiệu quả công tác quản lý nhà ở TNT, đề xuất các giải pháp khuyến khích sự tham gia của các công ty tư nhân trong việc xây dựng nhà ở TNT, định hướng cung cấp ra thị trường các căn hộ với mức giá khác nhau, kết cấu và thời hạn thuê khác nhau để đáp ứng nhu cầu đa dạng của người dân.