Viện Đào tạo Sau đại học - ĐH KTQD

Nghiên cứu sinh Lê Văn Hợp bảo vệ luận án tiến sĩ

Vào 15h00 ngày 15/04/2025, Đại học Kinh tế Quốc dân tổ chức lễ bảo vệ luận án tiến sĩ cho NCS Lê Văn Hợp chuyên ngành Tài chính - Ngân hàng với đề tài: Tác động của vốn chủ sở hữu đến khả năng sinh lời của các ngân hàng thương mại tại Việt Nam
Thứ tư, ngày 05/03/2025

Đề tài luận án: Tác động của vốn chủ sở hữu đến khả năng sinh lời của các ngân hàng thương mại tại Việt Nam
Ngành đào tạo: Tài chính - Ngân hàng        Mã số: 9340201
Nghiên cứu sinh: Lê Văn Hợp
Người hướng dẫn: GS.TS. Nguyễn Văn Nam; TS. Hồ Văn Tuấn
Cơ sở đào tạo: Đại học Kinh tế Quốc dân 

Những đóng góp mới về mặt học thuật, lý luận 

Thứ nhất, dựa vào lý thuyết các bên liên quan được phát triển bởi Modigliani & Miller (1963), Freeman (1984) đề cập đến vấn đề các doanh nghiệp có vốn chủ sở hữu (VCSH) cao hơn sẽ có nhiều ưu thế hơn (trong việc tiếp cận khách hàng, có nguồn lực để nghiên cứu, phát triển) nên có khả năng sinh lời cao hơn, luận án đã phát triển lý thuyết trên để nghiên cứu đối với các ngân hàng thương mại (NHTM) – là các tổ chức kinh doanh tiền tệ. Luận án đã bổ sung biến sở hữu nhà nước là biến trung gian trong ảnh hưởng của VCSH đến khả năng sinh lời của các NHTM, bởi tại các nền kinh tế đang chuyển đổi như Việt Nam, các ngân hàng có sở hữu nhà nước chiếm tỷ trọng lớn và có được một số ưu đãi hơn so với các NHTM cổ phần.
Thứ hai, bổ sung cho lý thuyết trung gian tài chính được phát triển bởi Berger & cộng sự (2014) trong việc lý giải mức độ ảnh hưởng của sở hữu của nhà nước đến khả năng sinh lời của các NHTM. Lý thuyết trung gian tài chính cho rằng các ngân hàng nên hoạt động theo cơ chế thị trường bởi thị trường tự điều tiết. Tuy nhiên, tại các nước có nền kinh tế đang chuyển đổi như Việt Nam, các ngân hàng có vốn nhà nước trên 50% chiếm tỷ trọng lớn về quy mô tổng tài sản hay quy mô VCSH (khi so với toàn bộ hệ thống). Khi đó, các NHTM nhà nước vừa đóng vai trò là một doanh nghiệp, vừa đóng vai trò là công cụ điều tiết nền kinh tế nên khả năng sinh lời sẽ bị ảnh hưởng bởi các quyết định từ phía đơn vị quản lý. Luận án đã sử dụng lý thuyết trung gian tài chính để luận giải mối quan hệ giữa khả năng sinh lời với mức độ sở hữu của nhà nước tại các ngân hàng.

Những phát hiện, đề xuất mới rút ra được từ kết quả nghiên cứu, khảo sát của luận án 

Kết quả thực nghiệm cho thấy tỉ lệ VCSH trên tổng tài sản tác động nghịch chiều lên ROE và thuận chiều lên ROA. Các biến kiểm soát như tỷ lệ sở hữu nhà nước không có tác động rõ ràng đến khả năng sinh lời; trong khi đó, Dự phòng rủi ro tín dụng trên tổng dư nợ; tiền gửi trên tổng tài sản tác động âm đến khả năng sinh lời; Quy mô ngân hàng tác động dương đến khả năng sinh lời.
Các bằng chứng thực nghiệm cũng cho thấy GDP có tác động dương đến ROE nhưng không tác động đến ROA; lạm phát tác động dương đến ROA và ROE.
Căn cứ vào các kết quả nghiên cứu, luận án đưa ra các hàm ý chính sách gồm (1) tăng trưởng vốn thực chất, tránh tình trạng vốn ảo; (2) giảm kiểm soát của nhà nước đối với các NHTM cũng như để các NHTM hoạt động theo cơ chế thị trường; (3) điều hành các chính sách theo hướng ổn định kinh tế vĩ mô và thông lệ quốc tế.
--------------------------------------------------------------
NEW CONTRIBUTIONS OF THE THESIS
Thesis topic: The impact of equity on the profitability of Vietnamese commercial banks 
Major: Finance – Banking                Code: 9340201
PhD student: Le Van Hop                     
Supervisors: Prof. Dr. Nguyen Van Nam, PhD. Ho Van Tuan
University: National Economics University

New contributions in terms of academics and theory 

Firstly, based on the stakeholder theory developed by Modigliani & Miller (1963), Freeman (1984) mentioned the issue that enterprises with higher equity capital (EC) will have more advantages (in approaching customers, having resources for research and development) and therefore have higher profitability, the thesis has developed the above theory to study commercial banks (CBs) - monetary business organizations. The thesis has added the state ownership variable as an intermediary variable in the influence of EC on the profitability of commercial banks, because in transition economies like Vietnam, state-owned banks account for a large proportion and have some more incentives than joint stock commercial banks.
Secondly, supplementing the financial intermediary theory developed by Berger et al (2014) in explaining the level of influence of state ownership on the profitability of CBs. The financial intermediary theory argues that banks should operate according to market mechanisms because the market is self-regulating. However, in countries with transitional economies such as Vietnam, banks with over 50% state capital account for a large proportion of total assets or EC (compared to the entire system). At that time, state-owned CBs play the role of both an enterprise and an economic regulatory tool, so profitability will be affected by decisions from the management unit. The thesis has used the financial intermediary theory to explain the relationship between profitability and the level of state ownership in banks.

New findings and recommendations drawn from the research results of the thesis

The empirical results show that the EC to total assets has a negative impact on ROE and a positive impact on ROA. Control variables such as the state ownership ratio have no clear impact on profitability; meanwhile, Credit risk provision on total outstanding loans; deposits on total assets have a negative impact on profitability; Bank size has a positive impact on profitability.
Empirical evidence also shows that GDP has a positive impact on ROE but not on ROA; inflation has a positive impact on ROA and ROE.
Based on the research results, the thesis proposes policy implications including (1) increasing real capital growth, avoiding virtual capital; (2) reducing state control over commercial banks as well as allowing commercial banks to operate according to market mechanisms; (3) implementing policies towards macroeconomic stability and international practices.