Nghiên cứu sinh Ngô Thị Mến bảo vệ luận án tiến sĩ
NHỮNG ĐÓNG GÓP MỚI CỦA LUẬN ÁN
Đề tài luận án: Các yếu tố ảnh hưởng tới xuất khẩu gạo của Việt Nam
Chuyên ngành: Kinh tế học Mã số: 9310101
Nghiên cứu sinh: Ngô Thị Mến Mã NCS: NCS36.006KTH
Người hướng dẫn: GS. TS. Nguyễn Khắc Minh
Cơ sở đào tạo: Trường Đại học Kinh tế Quốc dân
Những đóng góp mới về mặt học thuật, lý luận
1. Bằng cách tiếp cận lịch sử, hệ thống và logic biện chứng, Luận án chỉ ra rằng khác với thương mại ở các mặt hàng khác, thể chế có ảnh hưởng mạnh nhất đến luồng thương mại gạo. Đó là do gạo có tính “đặc biệt”, “nhạy cảm” và “chiến lược quốc tế”, điều mà các lý thuyết trước đây chưa thể giúp làm sáng tỏ.
2. Luận án gợi ý rằng các nghiên cứu về các yếu tố ảnh hưởng tới xuất khẩu gạo nên: Thứ nhất, vận dụng mô hình lực hấp dẫn cấu trúc (MHLHDCT) thay vì mô hình MHLHD truyền thống trong việc phân tích các yếu tố ảnh hưởng tới xuất khẩu gạo, vì MHLDHCT rất hữu hiệu cho phân tích chính sách thương mại trong môi trường đa quốc gia khi có nhiều giá trị quan sát bằng 0 trong mô hình. Thứ hai, vận dụng phương pháp ước lượng Poisson Pseudo Maximum Likelihood (PPML) thay vì Ordinary Least Squares (OLS) do PPML dễ vận dụng và cho kết quả rõ ràng- ít thiên lệch- và đáng tin cậy hơn.
Những phát hiện, đề xuất mới rút ra từ kết quả nghiên cứu, khảo sát của Luận án
Hầu hết các nghiên cứu được biết tới cho đến nay (i) chỉ xem gạo là một mặt hàng thông thường nên bỏ sót yếu tố thể chế là yếu tố có ảnh hưởng mạnh tới thương mại gạo quốc tế; (ii) ít quan tâm đến việc tìm kiếm các yếu tố bên ngoài ảnh hưởng tới xuất khẩu gạo; (iii) thiếu sự kết hợp giữa 2 phương pháp phân tích truyền thống (mô tả, so sánh thống kê, và nhân quả) với phân tích định lượng để có cái nhìn thấu đáo và toàn diện về ảnh hưởng của các yếu tố.
Luận án chỉ ra các yếu tố mới có ảnh hưởng tích cực và có ý nghĩa đến xuất khẩu gạo của Việt Nam bao gồm: (i) tiêu dùng cuối cùng về lương thực của nước nhập khẩu; (ii) GDP của Việt Nam; (iii) thị hiếu của nước nhập khẩu đối với các/từng chủng loại gạo xuất khẩu. Các yếu tố có ảnh hưởng tiêu cực gồm có: (i) nước xếp gạo là hàng đặc biệt; và (ii) khoảng cách từ Thành phố Hồ Chí Minh đến thủ đô các nước nhập khẩu.
Luận án đề xuất: (1) tăng cường nghiên cứu chính sách thương mại và nhu cầu thị trường, nhất là ở các nước nhập khẩu gạo; (2) cải tiến và chuẩn hóa quy trình chuỗi cung ứng để tạo ra gạo có chất lượng và giá trị cao đáp ứng đòi hỏi của các phân khúc thị trường; (3) Tiếp tục duy trì các thị trường truyền thống, nhất là thị trường khu vực, đồng thời mở rộng thị trường sang phân khúc cao với nhu cầu tiêu dùng ổn định.
--------------------------------------------------------------------
NEW CONTRIBUTIONS OF THE THESIS
Thesis topic: Factors influencing Vietnam’s rice exports
Field: Economics Code: 9310101
PhD Candidate: Ngo Thi Men NCS36.006KTH
Supervisor: Prof. Dr. Nguyen Khac Minh
Training institution: National Economics University
Theoretical and Academic Contributions
1.By applying a historical, systematic, and dialectical approach, the thesis reveals that, unlike other commodities, institutions exert the most significant influence on the flow of rice trade. This is due to rice's nature as a “special,” “sensitive,” and “internationally strategic” commodity — a dimension that previous trade theories have not fully explained.
2.The current thesis suggests that potential studies on rice exports: Firstly, apply the structural gravity model (SGM) rather than the traditional gravity model (TGM) due to the advantages of the SGM over TGM in analyzing trade policy in a multi-country environment where observations taking zero values are common and, (ii) Secondly, use the Poisson Pseudo-Maximum Likelihood (PPML) estimation method as a substitute for Ordinary Least Squares (OLS), as it is easier to implement and can yield more accurate, reliable, and less biased results.
Empirical Contributions: New detections and Recommendations
To the best of our knowledge, most existing studies on determinants of rice exports: (i) merely consider rice as a normal commodity, neglecting the significant impact of institutional factors on international rice trade; (ii) pay little attention to identifying external factors influencing rice exports; (iii) lack integration between two analytical methods: the traditional (descriptive, statistical comparative, causal, and systematic) and quantitative analysis, which allows a comprehensive understanding of influencing factors.
The dissertation identifies new factors that significantly and positively influence Vietnam’s rice exports. In positive terms, they are: (i) the final expenditure on food consumption in importing countries; (ii) Vietnam’s GDP; and (iii) consumer preferences for each specific rice variety/varieties in importing countries. On the other hand, new factors negatively influence Vietnam’s rice exports include (i) importing countries that consider rice as a special commodity and (ii) the geographic distance from Ho Chi Minh City to the capitals of importing countries.
The dissertation proposes some recommendations: (1) Enhancing trade policy research and market demand analysis, particularly in rice-importing countries for better aligning export strategies with evolving market dynamics; (2) Improving and standardizing the rice supply chain to deliver high-quality, high-value rice products that meet the demands of specific market segments; (3) Continuing to maintain traditional, regional markets while expanding into premium market segments with stable consumption patterns.
