Viện Đào tạo Sau đại học - ĐH KTQD

Nghiên cứu sinh Nguyễn Ngọc Duẩn

Vào hồi 14h ngày 17/06/2025, Đại học Kinh tế Quốc dân tổ chức lễ bảo vệ luận án tiến sĩ cho NCS Nguyễn Ngọc Duẩn chuyên ngành Tài chính - Ngân hàng với đề tài : Tác động của công nghệ tài chính đến tài chính toàn diện: Trường hợp nghiên cứu tại Việt Nam
Thứ tư, ngày 14/05/2025

NHỮNG ĐÓNG GÓP MỚI CỦA LUẬN ÁN

Đề tài luận án: Tác động của công nghệ tài chính đến tài chính toàn diện: Trường hợp nghiên cứu tại Việt Nam
Chuyên ngành: Tài chính - Ngân hàng    Mã số: 9340201
Nghiên cứu sinh: Nguyễn Ngọc Duẩn    Mã nghiên cứu sinh: TS4111TC
Người hướng dẫn: PGS.TS. Lê Thanh Tâm
Cơ sở đào tạo: Trường Đại học Kinh tế Quốc dân 

Những đóng góp mới về mặt học thuật, lý luận
 
Đề tài nghiên cứu ảnh hưởng của Fintech đến tài chính toàn diện tại một thị trường mới nổi như Việt Nam. Những đóng góp mới về mặt lý luận và thực tiễn được đưa ra như sau:
Thứ nhất, tác giả đã đưa ra cách tiếp cận từ phía cầu – thay vì đo lường tác động các nhân tố theo góc nhìn từ phía cung, chủ yếu xem xét về các sản phẩm, dịch vụ Fintech đối với tài chính toàn diện (Ozili, 2021, Demirgüç-Kunt & cộng sự, 2020,…). Luận án dựa trên lý thuyết chấp nhận và sử dụng công nghệ (Venkatesh & cộng sự, 2003) làm nền tảng, kết hợp thêm các lý thuyết về dân trí tài chính cũng như lý thuyết về hành vi (Ajzen, 1985). Từ đó, bổ sung thêm nhân tố tác động tài chính toàn diện là dân trí tài chính, điều này giúp làm rõ được thêm cơ chế ảnh hưởng thông qua khả năng sử dụng fintech của người dùng đến tài chính toàn diện.
Thứ hai, dựa trên các nhân tố chính và biến kiểm soát về phía cầu của mô hình TPB và UTAUT (thái độ, ý định, hành vi, ảnh hưởng xã hội, năng lực), luận án hiệu chỉnh bổ sung hai biến: “khả năng sử dụng fintech” và “nhận thức của người tiêu dùng” nhằm xây dựng mô hình có nền tảng lý thuyết để kiểm định tác động thông qua các nhân tố đo lường phía cầu Fintech (về năng lực, nhận thức) đến hành vi và kết quả tài chính toàn diện như câu hỏi nghiên cứu. Điều này làm giàu mô hình chấp nhận và sử dụng công nghệ, ứng dụng trong đánh giá các tác động đến hành vi sử dụng dịch vụ tài chính. Đồng thời, nghiên cứu cũng đã luận giải cơ chế ảnh hưởng của các biến liên quan đến Fintech đến tài chính toàn diện tại Việt Nam trong bối cảnh mới sau Covid-19.

Những phát hiện, đề xuất mới rút ra được từ kết quả nghiên cứu, khảo sát của luận án 

Thứ nhất, kết quả nghiên cứu đã chỉ ra được ảnh hưởng tích cực của dân trí tài chính, niềm tin, ảnh hưởng xã hội và nhận thức của người tiêu dùng có tác động đến tài chính toàn diện. Với góc độ này, dân trí tài chính, niềm tin và khả năng sử dụng fintech có tác động thuận chiều, trong khi đó, nhận thức của người tiêu dùng và ảnh hưởng xã hội có ảnh hưởng ngược chiều. Kết quả của nghiên cứu cũng đã giải thích được cơ chế ảnh hưởng sau Covid-19, ảnh hưởng xã hội không tác động thuận chiều đến tài chính toàn diện khi người dân đã có nhiều kiến thức và trải nghiệm hơn (ngược với các lý thuyết UTAUT và nghiên cứu trước đây Bateman, 2010; Ledgerwood & cộng sự, 2013; Nghiem & cộng sự, 2012; Nguyen & cộng sự, 2017).
Thứ hai, trên cơ sở các kết quả nghiên cứu, luận án đưa ra các khuyến nghị về cơ chế quản lý Nhà nước, sự phát triển theo định hướng của các ngân hàng cũng như các công ty Fintech trong giai đoạn 2025 – 2030. Cụ thể: (i) Hoàn thiện môi trường pháp lý cho sự phát triển hệ sinh thái Fintech thúc đẩy tài chính toàn diện: lập các trung tâm đổi mới sáng tạo và áp dụng regulatory sandbox, chính phủ điện tử, (ii) phát triển CSHT hỗ trợ hệ sinh thái Fintech, chia sẻ cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, doanh nghiệp, (iii) đề xuất đối với phía các đơn vị cung cấp dịch vụ, và (iv) xây dựng các chương trình, chính sách nhằm nâng cao dân trí tài chính cho người dân: phát triển các chương trình quốc gia về tài chính toàn diện, xây dựng và phát triển các kế hoạch phát triển dân trí tài chính số. 
               
----------------------------------------------------

NEW CONTRIBUTIONS OF THE DISSERTATION

Dissertation Title: The Impact of Financial Technology on Financial Inclusion: A Case Study in Vietnam
Specialization: Finance – Banking        Code: 9340201
Ph.D. Candidate: Nguyễn Ngọc Duẩn    Code: TS4111TC
Supervisor: Assoc. Prof. Dr. Lê Thanh Tâm
Institution: National Economics University

New Academic and Theoretical Contributions

The research investigates the influence of fintech on financial inclusion in an emerging market like Vietnam. The new theoretical and practical contributions are as follows:
1.Proposes a demand-side approach—instead of measuring the impact of factors from the supply-side perspective, which primarily focuses on Fintech products and services in relation to financial inclusion. The dissertation is grounded in the Unified Technology Acceptance Use of Technology - UTAUT (Venkatesh et al., 2003), integrated with theories on financial literacy and behavioral theories (Ajzen, 1985). This approach supplements financial inclusion models with the factor of financial literacy, clarifying the influence mechanism of Fintech through users' ability to utilize these technologies to achieve greater financial inclusion.
2.Based on key factors and control variables on the demand side from TPB and UTAUT models (attitude, intention, behavior, social influence, and capability), the dissertation refines and extends the models by adding two variables: “Fintech usage ability” and “consumer perception.” This aims to build a theoretically grounded model to test the influence of demand-side Fintech variables (capability and perception) on user behavior and financial inclusion outcomes, as posed in the research questions. This enriches the technology acceptance and use model and contributes to assessing factors influencing the use of financial services. Moreover, the study elucidates the influence mechanisms of Fintech-related variables on financial inclusion in the post-COVID-19 context in Vietnam.

Key Findings and New Proposals from the Dissertation

1.Reveals that financial literacy, trust, social influence, and consumer perception positively affect financial inclusion. Financial literacy, trust, and Fintech usage ability exhibit a positive impact, while consumer perception and social influence show a negative correlation. The findings also help explain the post-COVID-19 influence mechanism, where social influence no longer positively contributes to financial inclusion, given that people have acquired more knowledge and experience—contrary to UTAUT and previous studies (Bateman, 2010; Ledgerwood et al., 2013; Nghiem et al., 2012; Nguyen et al., 2017).
2.Offers recommendations on state management mechanisms and strategic development directions for banks and Fintech companies during the 2025–2030 period. Specifically:
(i) Improve the legal framework for the development of the Fintech ecosystem to promote financial inclusion through the establishment of innovation hubs, regulatory sandboxes, and digital government initiatives; (ii) Develop infrastructure to support the Fintech ecosystem, including sharing national databases on citizens and businesses; (iii) initiatives for service providers; and (iv) Develop programs and policies to enhance public financial literacy, such as national programs on financial inclusion and digital financial literacy development plans.